Kobiety w ciąży często mają ochotę na konkretne smaki lub produkty. Może to być wszystko — od lodów i kwaśnych żelek po słone jedzenie albo nietypowe połączenia smaków. Ciążowe zachcianki są powszechne i w większości przypadków na szczęście całkowicie niegroźne.
Badania pokazują, że za zmiany w odczuwaniu smaku i węchu odpowiedzialne są hormony. Również zwiększone zapotrzebowanie organizmu na energię może wpływać na to, że przyszła mama sięga po określone produkty spożywcze. Ciąża sprzyja też silniejszym reakcjom emocjonalnym, co z kolei może nasilać ochotę na słodycze lub tzw. „comfort food” (jedzenie na poprawę nastroju).
Co jest przyczyną tych dziwnych nieraz zachcianek?
Można tu wymienić kilka mechanizmów:
- Zmiany hormonalne – ciążowe hormony, estrogen i progesteron, wpływają na zmiany apetytu oraz działanie zmysłów smaku i węchu, a także na funkcjonowanie mózgu.
- Zapotrzebowanie – zdarza się, że zachcianki prowokuje organizm, któremu brakuje konkretnego składnika odżywczego, na przykład żelaza. Należy jednak pamiętać, że najczęściej ciążowe zachcianki wcale nie świadczą o niedoborach, a ich przyczyną jest zupełnie coś innego.
- Nudności i bilans energetyczny – zwłaszcza we wczesnej ciąży kobiety mogą sięgać po produkty, które pomagają im uniknąć mdłości. Bywa również tak, że to zmiana poziomu cukru we krwi odpowiada za nagłą potrzebę dostarczenia organizmowi porcji węglowodanów.
- Czynniki psychiczne i emocjonalne – niedobór snu, stres, huśtawka nastrojów… wszystko to może sprawić, że przyszła mama zgłosi dodatkowe zapotrzebowanie na określone przysmaki, choćby dlatego, żeby poczuć się lepiej.
Czy zachcianki mogę być groźne?
W ogromnej większości zachcianki są zupełnie nieszkodliwe. Jedynym wyjątkiem jest pojawiający się bardzo rzadko apetyt na rzeczy niejadalne, takie jak ziemia, glina czy proszek do prania (wówczas mówimy o zaburzeniu zwanym pica). W takim przypadku należy potraktować sprawę poważnie i wykluczyć ewentualne niedobory.
Jeśli zatem miewasz ochotę na coś niejadalnego, koniecznie powiedz o tym lekarzowi lub położnej.
Co robić, gdy zachcianki dają się we znaki?
- Jedz regularnie – utrzymywanie stałego poziomu cukru we krwi zmniejsza intensywność zachcianek.
- Szukaj dobrych zamienników – Jeśli masz ochotę na słodkie – wybierz jogurt, owoce albo orzechy. Jeśli ciągnie Cię do słonego – wypróbuj prażoną ciecierzycę, chrupkie pieczywo albo oliwki.
- Ciesz się smakiem – Dlaczego nie miałabyś ulec takiej zachciance od czasu do czasu – bez wyrzutów sumienia. Chwila małej przyjemności będzie miała dobry wpływ na Twoje samopoczucie.
- Bądź świadoma potrzeb emocjonalnych – Jeżeli ”zajadasz” stres lub niepokój, porozmawiaj o tym ze swoją położną. Może warto w takim przypadku zastąpić przekąski aktywnościami, takimi jak medytacje, joga dla ciężarnych albo ćwiczenia oddechowe.
Źródła:
- 1177.se
- ACOG (American College of Obstetricians and Gynecologists)