Choć karmienie piersią wydaje się najbardziej naturalnym sposobem odżywiania noworodka, nie zawsze przychodzi łatwo. Tak jak przygotowujesz wyprawkę dla maluszka czy uczysz się pozycji do porodu, tak samo warto z wyprzedzeniem przygotować się do karmienia. Zrozumienie, co dzieje się z Twoim ciałem, jakie emocje mogą Ci towarzyszyć oraz jak zadbać o fizyczny i psychiczny komfort, pomoże Ci spokojnie rozpocząć ten ważny etap macierzyństwa. Już w ciąży możesz zauważyć zmiany w wyglądzie piersi. Stają się pełniejsze, bardziej wrażliwe, otoczki sutków ciemnieją i powiększają się. To naturalny proces, świadczący o tym, że Twoje ciało przygotowuje się do produkcji mleka. U niektórych kobiet pojawia się już wtedy siara, czyli pierwsze, bogate w przeciwciała mleko, którego obecność jest dobrym znakiem, choć nie jest konieczna, by rozpocząć laktację. Możesz też (jeśli chcesz) od 37. tygodnia ciąży spróbować ręcznego odciągania siary. To sposób na oswojenie się z karmieniem i stworzenie rezerwy na pierwsze dni po porodzie, zwłaszcza jeśli Twoje dziecko będzie potrzebowało dodatkowego wsparcia. Pamiętaj jednak, by robić to ostrożnie i tylko po konsultacji z położną.
Psychiczne przygotowanie – równie ważne jak fizyczne Lęk przed karmieniem piersią bywa częstszy, niż mogłoby się wydawać. Czasem wynika z negatywnych doświadczeń przy poprzednim dziecku, a czasem po prostu z niewiedzy lub obaw, czy „dam radę”. Jeśli czujesz niepokój, porozmawiaj z położną lub odwiedź poradnię laktacyjną jeszcze w ciąży. Otwarte mówienie o trudnościach, pytaniach czy wątpliwościach często przynosi ogromną ulgę.
Ważne jest także, by nie narzucać sobie presji. Celem nie musi być karmienie wyłącznie piersią przez pół roku. Możesz postawić sobie mniejsze zadania: np. spróbować przystawić dziecko w pierwszej godzinie życia, karmić przez pierwsze dni czy zdecydować się na karmienie mieszane. Dobre doświadczenie na początku może otworzyć drogę do dłuższego karmienia, ale najważniejsze jest, byś czuła się dobrze ze swoimi decyzjami.
Jeśli to Twoje kolejne dziecko, pamiętaj, że każda laktacyjna droga wygląda inaczej. Noworodek, którego nosisz pod sercem, może mieć zupełnie inne potrzeby niż jego starsze rodzeństwo. Zamiast porównywać, potraktuj ten czas jako nowy rozdział, z nowymi możliwościami.
Kiedy maluch jest już na świecie – pierwsze dni i tygodnie Po porodzie warto zadbać o spokojny kontakt skóra do skóry. Położenie dziecka na Twojej klatce piersiowej, jeszcze zanim zostanie nakarmione czymkolwiek innym, pomaga uruchomić naturalne instynkty i wspiera laktację. Pozwól dziecku odnaleźć pierś i przystawić się samodzielnie. Co prawda może to zająć kilkanaście minut, ale działa cuda. W pierwszych dobach noworodek będzie jadł bardzo często, nawet co godzinę. To zupełnie normalne i nie oznacza, że masz za mało mleka. Zamiast liczyć karmienia, skup się na tym, by w dzień również odpoczywać. Śpij, kiedy śpi dziecko – to nie mit, tylko rada, która naprawdę może uratować Twój komfort psychiczny.
Pamiętaj też o sobie. Karmiąca mama potrzebuje energii. Miej zawsze pod ręką coś do picia (kompot, ziołowy napar, smoothie) i zdrową przekąskę. Nie musisz inwestować od razu w drogie akcesoria do karmienia. Często zwykła poduszka i wygodna sofa w zupełności wystarczą. Dopiero gdy uznasz, że potrzebujesz czegoś więcej, zdecydujesz, co faktycznie warto kupić.
Małe wsparcie, duży komfort W domu przyda się kilka drobiazgów, które ułatwią życie w czasie karmienia. Część kobiet korzysta z wkładek laktacyjnych, które wchłaniają nadmiar mleka między karmieniami. Inne docenią maść z lanoliną, naturalny preparat łagodzący podrażnienia brodawek. Warto też mieć butelkę lub łyżeczkę do podawania siary, jeśli była wcześniej odciągnięta, zwłaszcza przy karmieniu uzupełniającym w szpitalu.
Nie zapominaj, że najważniejsze są Twoje potrzeby. Karmienie to nie tylko dostarczanie pokarmu, ale także czas bliskości, więzi i wyciszenia. Warto zadbać o to, by było jak najmniej stresujące, także dla Ciebie. Jeżeli pojawią się trudności – szukaj pomocy. Poradnie laktacyjne, grupy wsparcia czy nawet rozmowa z doświadczoną koleżanką mogą dodać otuchy i sprawić, że poczujesz się pewniej w tej nowej roli.
*Źródła: WHO: Infant and young child feeding – Model Chapter for textbooks for medical students and allied health professionals (World Health Organization, 2009) ACOG: Breastfeeding Your Baby (American College of Obstetricians and Gynecologists, 2021) Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników (PTGiP): „Zalecenia dotyczące karmienia piersią” (Warszawa, 2020) Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny (NIZP-PZH): „Karmienie piersią i zdrowie matki i dziecka” (Warszawa, 2019) Polskie Towarzystwo Laktacyjne: „Poradnik dla położnych i lekarzy w zakresie wsparcia laktacji” (Kraków, 2021) Polskie Towarzystwo Pediatryczne (PTP): „Standardy opieki nad noworodkiem – karmienie naturalne” (Warszawa, 2018)*