W miarę jak ciąża postępuje, wiele kobiet zaczyna doświadczać trudności ze snem. Rosnący brzuch, częstsze oddawanie moczu, napięcia mięśniowe czy niepokój o zdrowie dziecka mogą znacząco wpływać na jakość nocnego odpoczynku. Problemy te często pojawiają się już w drugim trymestrze i nasilają się w trzecim. Dlatego tak ważne jest, aby znaleźć bezpieczną i komfortową pozycję, która wspiera zarówno ciało mamy, jak i prawidłowy rozwój dziecka. Według Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, odpowiednia pozycja do snu może wpływać na krążenie krwi i zapobiegać niektórym dolegliwościom, jak bóle pleców czy zgaga. Warto też pamiętać, że nie chodzi o perfekcję, nawet drobne zmiany mogą poprawić jakość snu i samopoczucie.
Najbardziej rekomendowana pozycja do snu Najczęściej polecaną przez specjalistów pozycją do spania w ciąży jest lewy bok. Taka pozycja ułatwia przepływ krwi między sercem mamy, a łożyskiem, poprawia funkcjonowanie nerek oraz minimalizuje ucisk na żyłę główną dolną – naczynie, które odpowiada za powrót krwi z dolnych partii ciała do serca. Spanie na lewym boku może również zmniejszyć ryzyko obrzęków nóg i stóp, a także łagodzić uczucie ciężkości. Aby zwiększyć komfort, warto korzystać z poduszek ciążowych. Poduszka w kształcie litery „C” lub „U” pozwala podeprzeć brzuch, plecy i nogi, co daje poczucie stabilności i odciąża stawy. Jeśli nie posiadasz specjalnej poduszki, możesz użyć zwykłej, umieszczając ją między kolanami lub pod brzuchem.
Czy spanie na plecach lub brzuchu jest bezpieczne? Na wczesnym etapie ciąży (pierwszy trymestr), spanie w dowolnej pozycji zwykle nie stanowi problemu. Jednak w drugim i trzecim trymestrze spanie na plecach może być niewskazane, ponieważ rosnąca macica może uciskać naczynia krwionośne, co może prowadzić do zawrotów głowy, duszności czy spadku ciśnienia. Spanie na brzuchu z czasem staje się niemożliwe, nie tylko ze względu na dyskomfort, ale i względy bezpieczeństwa. Choć nie ma jednoznacznych dowodów, że taka pozycja szkodzi dziecku, większość kobiet naturalnie przestaje ją wybierać w miarę powiększania się brzucha. W razie niepokoju warto skonsultować się z położną lub lekarzem prowadzącym, ponieważ każda ciąża jest inna, a dobre wsparcie medyczne to podstawa.
Triki, które mogą pomóc Poza ułożeniem ciała, na jakość snu wpływa także otoczenie. Zadbaj o ciemność w sypialni, optymalną temperaturę (18–20°C) oraz ograniczenie ekranów tuż przed snem. Pomocne mogą być rytuały wieczorne, jak ciepła kąpiel, lekka przekąska czy aromaterapia z olejkiem lawendowym. Jeśli zmagasz się z bezsennością lub częstym budzeniem się, wypróbuj techniki relaksacyjne lub medytację oddechową.
Warto także ograniczyć spożycie płynów na 1–2 godziny przed snem, aby zmniejszyć konieczność nocnych wizyt w toalecie. Regularna aktywność fizyczna w ciągu dnia, nawet krótki spacer może wspomóc zasypianie i poprawić ogólny komfort nocnego odpoczynku. Ciąża to czas intensywnych zmian, również dla nocnego wypoczynku. Wybór odpowiedniej pozycji do spania, szczególnie na lewym boku, może przynieść ulgę i pozytywnie wpłynąć na samopoczucie przyszłej mamy. Nie każda noc będzie idealna, ale małe zmiany w codziennej rutynie mają ogromne znaczenie. Dbaj o siebie, słuchaj swojego ciała i nie bój się szukać wsparcia. Pamiętaj, że sen w ciąży to nie luksus, to podstawowa potrzeba.
*Źródła: Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników: www.ptgin.pl Medycyna Praktyczna – Ginekologia i Położnictwo „Ciąża. Poradnik nowoczesnej mamy”, dr n. med. Piotr Marianowski*