Sen niemowlęcia to jeden z najważniejszych elementów rozwoju, ale jednocześnie temat, który potrafi wywołać u rodziców stres i zmęczenie. W okolicach 8–10 miesiąca życia wiele dzieci przechodzi tzw. regres snu, czyli okres, w którym wcześniej ugruntowane nawyki snu mogą ulec nagłej zmianie. Maluchy częściej budzą się w nocy, drzemki stają się krótsze, a zasypianie może trwać dłużej. Zrozumienie przyczyn tego zjawiska i sposobów wspierania dziecka w tym czasie pomaga rodzicom zachować spokój i skutecznie reagować na potrzeby malucha.
Co wywołuje regres snu? Regres snu w wieku 8–10 miesięcy ma swoje źródła w intensywnym rozwoju poznawczym i motorycznym dziecka. W tym czasie maluch uczy się pełzać, siadać, a niektóre dzieci zaczynają pierwsze próby stania i chodzenia przy meblach. Dodatkowo mózg intensywnie przyswaja nowe informacje, co wpływa na rytm snu i cykle nocne. Eksperci z Instytutu Matki i Dziecka podkreślają, że rozwój świadomości obiektów (tzw. stałość przedmiotów) oraz lęk separacyjny mogą powodować częstsze wybudzenia i potrzebę bliskości rodzica w nocy.
Warto pamiętać, że regres snu nie oznacza problemu zdrowotnego. Jest to naturalny etap, w którym dziecko testuje granice i uczy się nowych umiejętności. Dla wielu rodziców oznacza to chwilowe wyzwanie, ale nie trwa dłużej niż kilka tygodni.
Jak wspierać dziecko w okresie regresu snu? Kluczowe w tym czasie jest utrzymanie spójnych rytuałów wieczornych, np. czytanie bajek, śpiewanie kołysanek i przytulanie, pomagają dziecku zrozumieć, że nadchodzi pora snu. Dobrym sposobem jest także stosowanie spokojnego, przewidywalnego tonu głosu i delikatnego kontaktu fizycznego, który daje poczucie bezpieczeństwa.
Rodzice powinni obserwować sygnały senności, takie jak ziewanie, pocieranie oczu czy zmniejszoną aktywność i jednocześnie reagować na nie odpowiednio, zamiast zwlekać z kładzeniem dziecka do łóżka. Warto pamiętać, że w tym okresie nocne wybudzenia są normalne, a szybka i spokojna reakcja pomaga dziecku ponownie zasnąć bez wprowadzania dodatkowego stresu.
Praktyczne wskazówki i profilaktyka Aby złagodzić skutki regresu snu, warto wprowadzić kilka prostych zasad. Po pierwsze, utrzymanie regularnych drzemek w ciągu dnia pomaga zmniejszyć nadmierne zmęczenie i płaczliwość w nocy. Po drugie, zapewnienie komfortowego środowiska: odpowiednia temperatura w pokoju, zaciemnienie oraz wyciszająca atmosfera sprzyjają spokojnemu snu.
Nie należy również wprowadzać radykalnych zmian w czasie regresu. Lepiej trzymać się wcześniej ustalonych rytuałów i zasad. Czasami pomocne jest także stopniowe wprowadzanie nowych nawyków, np. samodzielnego zasypiania w łóżeczku, zamiast noszenia dziecka w ramionach. Ważne jest, aby reagować z cierpliwością, wspierać malucha emocjonalnie i pamiętać, że regres snu jest tymczasowy.
Regres snu w okolicach 8–10 miesiąca życia jest naturalnym etapem rozwoju, wynikającym z intensywnego rozwoju motorycznego, poznawczego i emocjonalnego dziecka. Kluczem do przetrwania tego okresu jest obserwacja sygnałów dziecka, utrzymanie rytuałów, spokojna reakcja na nocne wybudzenia oraz stworzenie bezpiecznego i komfortowego środowiska snu. Choć może być to czas wyzwań dla rodziców, świadome podejście wspiera rozwój dziecka i pomaga budować zdrowe nawyki snu na przyszłość.
*Źródła: Instytut Matki i Dziecka – „Sen niemowląt: fakty i mity” Polskie Towarzystwo Pediatryczne – „Rozwój i potrzeby snu dzieci w pierwszym roku życia” Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – „Zdrowie niemowląt: sen i rozwój” Medycyna Praktyczna – Pediatria – artykuły przeglądowe nt. snu niemowląt*