Influenza

Grypa

Preglife

ByPreglife

Vi har valt att samarbeta med experter som har en omfattande erfarenhet för att du ska få så relevant och faktabaserad information som möjligt under din graviditet, efter födseln och de första 2 åren med ditt barn.

Jesienno-zimowy klimat kojarzy się z ciepłymi kocami, rozgrzewającą herbatą i migoczącymi światełkami. Ale to także czas, kiedy wirusy czują się jak w domu. Jednym z nich jest wirus grypy - choroba, która może być wyjątkowo groźna, szczególnie dla kobiety w ciąży. W tym stanie organizm kobiety zmienia się w wielu obszarach, co może osłabić jej zdolność do walki z infekcjami. To sprawia, że profilaktyka i świadomość są jeszcze ważniejsze. Poniżej znajdziesz najnowsze informacje: dlaczego grypa w ciąży bywa poważna, co mówią polskie przepisy i rekomendacje, oraz co robić, jeśli już poczujesz objawy.

Dlaczego grypa w ciąży to poważna sprawa?

  • Ciężarna kobieta należy do grupy ryzyka cięższego przebiegu grypy i jej powikłań.
  • Chociaż wirus grypy sam w sobie raczej nie przenika do płodu, gorączka, odwodnienie i reakcje zapalne mogą mieć wpływ na rozwój ciąży. Nieleczona grypa zwiększa ryzyko powikłań - zapalenie płuc, hospitalizacja, a także możliwość wcześniejszego porodu.
  • Po porodzie świeżo upieczona mama z grypą może być źródłem zakażenia dla noworodka, który jeszcze nie ma w pełni rozwiniętej odporności.

Dlatego lepiej zapobiegać niż leczyć.

Czy i kiedy można się szczepić przeciw grypie w ciąży? Tak - i to zalecenie jest poparte zarówno międzynarodowymi, jak i polskimi rekomendacjami:

  • W Polsce szczepienie przeciw grypie w ciąży jest bezpłatne - dla kobiet ciężarnych obowiązuje tzw. lista „Ciąża +”.
  • Szczepionkę można podać w każdym trymestrze ciąży. Nie ma restrykcji co do momentu, jeśli nie występują przeciwwskazania medyczne.
  • Optymalnie zaleca się szczepienie przed okresem zwiększonego ryzyka zachorowań, czyli zwykle między wrześniem a marcem.
  • Jeśli kobieta będzie w III trymestrze już w sezonie grypowym, rozważa się wcześniejsze szczepienie (np. w lipcu/sierpniu), by zapewnić ochronę dziecku zaraz po porodzie.
  • W trakcie trwającej epidemii grypy można szczepić kobiety, które już są w ciąży - niezależnie od trymestru.

Jaką szczepionkę wybrać?

  • W Polsce stosuje się inaktywowane szczepionki czterowalentne (split lub podjednostkowe).
  • Szczepionek żywych (np. donosowych wariantów) nie stosuje się u kobiet w ciąży.

Przeciwwskazania i uwagi

  • Jeśli kobieta ma ostrą chorobę z wysoką gorączką - szczepienie powinno być odłożone do czasu wyzdrowienia.
  • Ciężka reakcja alergiczna po wcześniejszym szczepieniu lub uczulenie na składnik szczepionki może być przeciwwskazaniem.

A co po porodzie? (w okresie połogu i karmienia)

  • Karmienie piersią nie jest przeciwwskazaniem do szczepień inaktywowanych (w tym szczepienia przeciw grypie).
  • Kobieta w okresie połogu może być również szczepiona przeciw grypie, jeśli nie była zaszczepiona w ciąży lub jeśli sezon grypowy się rozpoczął.
  • Ponadto, w Polsce w ciąży i okresie okołoporodowym rekomenduje się także inne szczepienia, np. przeciw krztuścowi (dTpa), w określonym przedziale 27–36 tygodnia ciąży.

Jak bardzo to działa - co mówią badania?

  • Ostatnie badania w Polsce wykazują, że tylko około 18 % kobiet w ciąży deklaruje, że została zaszczepiona przeciw grypie w danym sezonie. To bardzo niski odsetek w kontekście rekomendacji.
  • W badaniu retrospektywnym 591 kobiet - 51 % uważało, że szczepionka przeciw grypie jest bezpieczna w ciąży, ale tylko ~6 % faktycznie się zaszczepiło.
  • Wyniki badań dotyczących immunogenności wskazują, że kobiety w ciąży generują odpowiedź immunologiczną podobną do niebędących w ciąży, czyli szczepienie ma sens i skuteczność.

Jak się skutecznie chronić - Twoja lista działań

  1. Zaszczep się przeciw grypie - to najlepsza ochrona dla Ciebie i dziecka.
  2. Higiena: myj ręce często, unikaj bliskiego kontaktu z osobami chorymi.
  3. Odpoczywaj i nawadniaj się, szczególnie w okresie podwyższonej zachorowalności.
  4. Zaszczep całą rodzinę, jeśli to możliwe - to zmniejsza ryzyko „wprowadzenia” wirusa do domu.
  5. Obserwuj objawy infekcji: wysoką gorączkę, dreszcze, ból mięśni, kaszel, duszność - w razie pogorszenia skontaktuj się z lekarzem.
  6. Nie stosuj leków na własną rękę - wiele preparatów dostępnych bez recepty ma ograniczone lub niepewne bezpieczeństwo w ciąży.

*Źródła: Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników, Polskie Towarzystwo Wakcynologii, Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej – Rekomendacje dotyczące szczepień kobiet planujących ciążę, ciężarnych oraz karmiących (2024) Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH - portal szczepienia.pzh.gov.pl Ministerstwo Zdrowia / gov.pl - informacje o szczepieniach ochronnych kobiet w ciąży Fundacja Instytut Matki i Dziecka - materiały edukacyjne dla kobiet w ciąży WHO - Influenza vaccination in pregnancy: guidelines and benefits CDC - Influenza and Pregnancy Fact Sheet Badania naukowe: Maternal Vaccination and Neonatal Feeding Strategies Among Polish Women, Vaccines (MDPI), 2025 Attitudes Toward Vaccinations During Pregnancy in Poland: A Retrospective Study, PubMed, 2024*