Jesienno-zimowa aura ma w sobie coś magicznego – ciepłe herbaty, swetry, migoczące światełka. Ale nie oszukujmy się – to również czas, kiedy wirusy mają prawdziwy “raj”. Jednym z nich jest grypa – choroba, która potrafi rozłożyć nawet najbardziej odpornych dorosłych na łopatki. A gdy jesteś w ciąży, sytuacja wymaga jeszcze większej czujności. Twoje ciało działa teraz na najwyższych obrotach, wspierając rozwój dziecka, więc jego zdolność do walki z infekcjami może być nieco osłabiona. Co to oznacza w praktyce? Grypa to nie zwykłe przeziębienie – to infekcja wirusowa, która może mieć bardzo gwałtowny przebieg. Najczęściej pojawia się nagle i atakuje z całą siłą: wysoka gorączka, dreszcze, ból mięśni, suchość w gardle, kaszel, uczucie totalnego rozbicia. Jeśli jesteś w ciąży i zaczynasz odczuwać te objawy – nie bagatelizuj ich. Twój organizm może potrzebować wsparcia szybciej niż myślisz.
Dlaczego grypa w ciąży to poważniejszy temat? Twoje ciało w ciąży przechodzi niesamowitą transformację – wzrasta objętość krwi, zmienia się rytm serca i sposób funkcjonowania układu odpornościowego. Wszystko po to, by wspierać rozwój dziecka, ale... ma to też drugą stronę medalu. Układ immunologiczny celowo „odpuszcza”, by nie traktować płodu jak zagrożenia. To z kolei sprawia, że jesteś bardziej podatna na infekcje – a grypa to jedna z najczęstszych i najbardziej uciążliwych. Choć sam wirus grypy nie przedostaje się bezpośrednio do płodu, to jego skutki – wysoka gorączka, odwodnienie, silny kaszel – mogą niekorzystnie wpływać na Twoje samopoczucie i zdrowie dziecka. W skrajnych przypadkach nieleczona grypa może prowadzić do powikłań takich jak zapalenie płuc, przedwczesny poród czy konieczność hospitalizacji. Co więcej, świeżo upieczona mama z grypą może zarazić noworodka – a jego układ odpornościowy dopiero się kształtuje.
Czy szczepienie w ciąży jest bezpieczne? Tak – i to jedno z najbardziej zalecanych działań profilaktycznych. Eksperci medyczni i instytucje zdrowia publicznego jednogłośnie podkreślają: szczepienie przeciw grypie w ciąży jest bezpieczne i skuteczne. Co więcej – to nie tylko ochrona dla Ciebie, ale też dla maluszka. Przeciwciała, które wytworzysz po szczepieniu, przechodzą przez łożysko i mogą chronić dziecko nawet przez pierwsze miesiące jego życia.
Najlepszy moment na szczepienie to II lub III trymestr, ale w razie potrzeby lekarz może je zlecić wcześniej. W Polsce szczepienia przeciw grypie w ciąży są bezpłatne i dostępne na szeroką skalę. Warto o tym porozmawiać z lekarzem prowadzącym. Niektórzy mogą mieć obawy: czy to nie zaszkodzi dziecku, czy nie „rozchoruję się” od samego szczepienia? Tu warto przypomnieć: szczepionka zawiera inaktywowanego (czyli nieaktywnego) wirusa – nie da się od niej „zachorować”. Możesz czuć się lekko osłabiona, mieć ból ramienia – ale to znak, że organizm pracuje, by Cię chronić.
Jak się chronić i co robić, gdy już dopadnie Cię grypa? Poza szczepieniem ważna jest codzienna profilaktyka. Mycie rąk, unikanie tłumów w okresie zwiększonej zachorowalności, dbanie o odpoczynek i nawodnienie – to Twoje codzienne tarcze ochronne. Jeśli masz starsze dzieci w przedszkolu lub szkole, rozważ szczepienie całej rodziny – bo to właśnie maluchy są najczęściej „przekaźnikami” wirusa.
A jeśli jednak dopadnie Cię grypa? Nie panikuj, ale też nie zwlekaj. Skontaktuj się z lekarzem – nie stosuj leków na własną rękę, nawet tych bez recepty. W ciąży lista bezpiecznych preparatów jest ograniczona. Zadbaj o nawodnienie, odpoczynek i – przede wszystkim – wsłuchaj się w swoje ciało. Jeśli gorączka nie ustępuje, pojawia się duszność, silny ból głowy lub kaszel – nie czekaj. Lepiej raz za dużo skonsultować objawy niż przegapić coś ważnego. Grypa w ciąży to nie powód do paniki, ale sygnał, że warto być czujną i działać z wyprzedzeniem. Szczepienie to najlepsza ochrona – bezpieczna dla Ciebie i dziecka. Pamiętaj, że troszcząc się o swoje zdrowie, dbasz także o dobrostan maluszka. A dobrze zabezpieczone ciało to więcej spokoju, mniej stresu i większy komfort – dokładnie tego teraz potrzebujesz.
*Źródła: Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników – Rekomendacje w zakresie szczepień ochronnych w ciąży Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – szczepienia ochronne kobiet w ciąży WHO – Influenza vaccination in pregnancy: guidelines and benefits CDC – Influenza and Pregnancy Fact Sheet Fundacja Instytut Matki i Dziecka – materiały edukacyjne dla kobiet w ciąży*