hepatitis B

WZW typu B

Preglife

ByPreglife

Vi har valt att samarbeta med experter som har en omfattande erfarenhet för att du ska få så relevant och faktabaserad information som möjligt under din graviditet, efter födseln och de första 2 åren med ditt barn.

Wirusowe zapalenie wątroby typu B (HBV) to choroba wywoływana przez wirus, który atakuje wątrobę. Najczęściej przenosi się drogą płciową albo przez kontakt z krwią - np. podczas zabiegów medycznych, tatuaży wykonywanych nieodpowiednimi narzędziami, wspólnego używania igieł czy brzytew.

W ciąży HBV nabiera jeszcze większego znaczenia, gdyż jest duże ryzyko transmisji przez łożysko oraz może dojść do zakażenia dziecka w trakcie porodu. Dlatego w Polsce każda kobieta ciężarna ma wykonywane badania w kierunku HBV - żeby upewnić się, że dziecko po porodzie zostanie odpowiednio zabezpieczone.

Jak wygląda diagnostyka w ciąży? Już na samym początku ciąży lekarz zleca Ci badania krwi. Zgodnie ze Standardem Organizacyjnym Opieki Okołoporodowej każda ciężarna między 33, a 37 tygodniem ciąży zostaje skierowana na badanie HBs. Wielu ginekologów zaleca jednak wykonanie tego badania już w I trymestrze ciąży.

  • HBsAg - to antygen powierzchniowy wirusa. Jeśli wynik jest dodatni, oznacza, że jesteś zakażona i trzeba zaplanować profilaktykę dla dziecka.
  • W niektórych przypadkach wykonuje się też dodatkowe badania, np. oznaczenie HBV DNA (ilości wirusa we krwi), czy badanie na obecność antygenu HBe, żeby ocenić, jak duże jest ryzyko zakażenia dziecka.

Warto wiedzieć, że od zakażenia do pojawienia się objawów może minąć nawet kilka miesięcy, a połowa zakażonych osób nie ma żadnych dolegliwości.

Jakie objawy mogą sugerować HBV? Czasem to wygląda jak zwykła infekcja:

  • gorączka, bóle mięśni i stawów, złe samopoczucie,
  • czasem dołącza się żółtaczka - czyli zażółcenie skóry i białek oczu, ciemniejszy mocz, jaśniejsze stolce.

Ale wiele osób przechodzi zakażenie zupełnie bezobjawowo, dlatego tak ważne są badania krwi w ciąży.

Co, jeśli wynik jest dodatni? Nie panikuj - to wcale nie oznacza, że dziecko na pewno się zarazi. Dzięki profilaktyce ryzyko można mocno obniżyć. 👉 Jeśli jesteś nosicielką HBV:

  • Twój lekarz prowadzący może skierować Cię dodatkowo do specjalisty chorób zakaźnych lub hepatologa.
  • W III trymestrze, jeśli wiremia (ilość wirusa we krwi) jest bardzo wysoka, można rozważyć leczenie przeciwwirusowe, np. tenofowirem. O tym zawsze decyduje lekarz.

Jak chroni się noworodka? To jeden z najważniejszych punktów. Jeśli mama jest zakażona HBV, to:

  • dziecko otrzymuje w ciągu pierwszych 12 godzin po porodzie dwie rzeczy:
    1. immunoglobulinę przeciw HBV (HBIG) – gotowe przeciwciała, które natychmiast zaczynają chronić,
    2. pierwszą dawkę szczepionki przeciw HBV,
  • potem maluch dostaje kolejne dawki szczepionki w 1. i 6. miesiącu życia (schemat 0-1-6 - dotyczy dzieci z wagą urodzeniową >2 kg.).

Dzięki temu ryzyko, że dziecko rozwinie przewlekłe WZW B, spada do poniżej 5%. Dodatni wynik antygenu HBs nie jest przeciwwskazaniem do karmienia piersią. Jeśli mama nie jest zakażona, to i tak noworodki w Polsce są rutynowo szczepione przeciw WZW B w pierwszej dobie życia - to element Programu Szczepień Ochronnych.

Co z odpornością mamy?

  • Po przechorowaniu WZW B organizm zwykle nabywa trwałą odporność.
  • Jeśli choroba przejdzie w postać przewlekłą, trzeba być pod opieką lekarza, bo istnieje ryzyko powikłań, np. marskości czy raka wątroby.
  • Najlepszym sposobem, żeby tego uniknąć, jest szczepienie przeciw WZW B - najlepiej przed planowaną ciążą.

Co możesz zrobić jako przyszła mama?

  1. Upewnij się, że miałaś wykonane badanie HBsAg - najlepiej już na pierwszej wizycie ciążowej.
  2. Jeśli jesteś nosicielką - bądź w stałym kontakcie z lekarzem prowadzącym, a także zgłoś to w szpitalu przed porodem.
  3. Zadbaj o to, by Twoje dziecko otrzymało HBIG i szczepionkę natychmiast po porodzie.
  4. Jeżeli jeszcze przed ciążą nie byłaś szczepiona przeciw WZW B, a jesteś w grupie ryzyka - zapytaj lekarza o możliwość szczepienia.
  5. Pamiętaj: wczesne wykrycie i odpowiednie zabezpieczenie sprawia, że możesz spokojnie urodzić zdrowe dziecko.

WZW B to poważna choroba, ale w Polsce mamy dobrze opracowany system badań i profilaktyki w ciąży. Dzięki temu ryzyko zakażenia dziecka można niemal całkowicie wyeliminować. Najważniejsze jest, by wiedzieć o swoim statusie i podjąć odpowiednie działania razem z lekarzem.

*Źródła Rekomendacje PTGiP, PTW i PTMR - Szczepienia kobiet planujących ciążę, ciężarnych i karmiących (2024) Medycyna Praktyczna - „Czy szczepienie przeciwko WZW typu B w 1. dobie życia jest nadal uzasadnione?” Pacjent.gov.pl - „Szczepienia noworodka w pierwszej dobie życia” Szczepienia.info (PZH) - informacje o WZW B i szczepieniach*