Jest ciężko, gdy są problemy z karmieniem piersią. Jeśli zdarzyło się to tobie, wiedz, że nie jesteś sama! Opisujemy tu najpowszechniejsze sytuacje i co możesz zrobić.

Kiedy laktacja sprawia problemy

W pierwszych miesiącach życia niemowlę intensywnie eksperymentuje z karmieniem. Czasem jednak proces ten bywa utrudniony. Jeśli dziecko regularnie odmawia jedzenia, traci na masie lub jego przyrost wagi odbiega znacząco od normy, to może być oznaka problemu wymagającego fachowej oceny. Dodatkowe sygnały alarmowe to częste ulewania, wymioty, duszności przy ssaniu, zbyt szybkie lub zbyt wolne tempo jedzenia, czy też uporczywe odrzucanie  piersi lub smoczka. Ważne jest, by nie ignorować objawów, które stale się powtarzają.

__Możliwe przyczyny trudności w karmieniu__
Trudności z przyjmowaniem pokarmu mogą wynikać z szeregu przyczyn. Niektóre są natury anatomicznej np. zbyt krótkie wędzidełko, wady podniebienia, refluks żołądkowo-przełykowy, przerost migdałków. Inne mają charakter neurologiczny lub motoryczny np. osłabienie napięcia mięśniowego, zaburzenia neurologiczne czy wcześniactwo. Stres matki, złe ułożenie dziecka przy karmieniu, problemy laktacyjne (m.in. niewłaściwa technika ssania) także mogą wpływać na tolerancję i chęć jedzenia. W wielu przypadkach występuje kilka współistniejących czynników, dlatego rzetelna ocena przez specjalistę może wskazać właściwy kierunek działania.

__Co mogą zrobić rodzice zanim sięgną po konsultację__
Rodzice, zauważając sygnały ostrzegawcze, mogą podjąć kroki samopomocowe, które nie zastąpią diagnozy, ale mogą ograniczyć stres. Warto zadbać o spokojne otoczenie podczas karmienia, unikać hałasu, jasnych świateł i nadmiaru bodźców. Należy obserwować ułożenie dziecka: głowa, tułów i miednica w linii prostej, blisko pierś lub butelka. Czas karmienia nie powinien być zbyt długi. Jeśli dziecko się męczy, można przerwać i powrócić do karmienia później. Przy karmieniu butelką ważne jest, by smoczek miał odpowiedni przepływ, a pozycja dziecka była komfortowa. Warto też wspierać laktację u matki poprzez dobre nawodnienie, odpowiednie odżywianie i odpoczynek. Jeśli sytuacja nie poprawia się w ciągu kilku dni lub wręcz się pogarsza, konieczna jest konsultacja lekarska.

__Konsultacje i leczenie – kiedy i do kogo się zgłosić__
Gdy objawy utrzymują się lub nasilają, warto udać się do poradni laktacyjnej, doradcy laktacyjnego, pediatry lub chirurga dziecięcego. Specjalista oceni anatomię jamy ustnej, motorykę ssania, masę ciała oraz ogólny stan zdrowia dziecka. W zależności od przyczyny, możliwe interwencje obejmują ćwiczenia logopedyczne, korektę anatomiczną (np. skrócone wędzidełko), terapię refluksu, modyfikację techniki karmienia oraz wsparcie laktacyjne. Długofalowa opieka interdyscyplinarna (pediatra + doradca laktacyjny + fizjoterapeuta + logopeda) zwiększa szanse na powrót do bezpiecznego, spokojnego karmienia. Wczesne reagowanie zapobiega pogłębianiu się problemu oraz pozwala dziecku rozwijać zdrowe nawyki żywieniowe bez obciążenia emocjonalnego.

*Źródła:
Główna Komisja Studiów Służb Świadczeń Zdrowotnych, Polska Poznawczo-Karmieniowa Rekomendacja, 2021.
Komitet Żywienia Pediatrycznego Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, „Zaburzenia karmienia u dzieci” – Rocznik Pediatryczny.
Instytut Matki i Dziecka, Poradnik laktacyjny – publikacje i wytyczne.
Polska Federacja Stowarzyszeń „Nasz Bocian” – materiały edukacyjne dot. karmienia i opieki w pierwszych miesiącach życia dziecka.*


W pierwszych miesiącach życia niemowlę intensywnie eksperymentuje z karmieniem. Czasem jednak proces...

Zaburzenia karmienia – sygnały, że dziecko może potrzebować konsultacji

zaburzenia karmienia

Przede wszystkim należy wprowadzić rozróżnienie między dwoma terminami: nawał i zastój pokarmu, gdyż są to dwie różne sprawy.

## Nawał pokarmu
Około 3-5 dni po urodzeniu dziecka produkcja pokarmu zwiększa się. Taki gwałtowny napływ pokarmu do piersi nazywa się nieraz nawałem. Zwiększeniu ilości mleka towarzyszy powiększenie węzłów i naczyń chłonnych oraz intensywny dopływ krwi, co wszystko razem sprawia, że piersi stają się twarde i napięte. Niektóre kobiety swego rodzaju obrzęk wyczuwają nawet pod pachami, co może wydawać się nieco dziwne, ale nie jest niczym niepokojącym. Nawał pokarmu to zjawisko normalne, wręcz pożądane, gdyż jest oznaką, że do piersi napływa już dojrzałe mleko. Nie wszystkie mamy doświadczają go z równą intensywnością.

Nawał pokarmu sprawia, że obie piersi robią się twarde i napięte, a dziecku trudno jest się do nich przystawić. Może się zdarzyć, że piersi są drażliwe i zaczerwienione, a mama może dostać gorączki.

__Co możesz zrobić__
Aby pomóc maluchowi objąć brodawkę ustami, skorzystaj z chwytu Cottermana lub w celu zmniejszenia napięcia w piersiach odciągnij przed karmieniem nieco pokarmu.

cottermans grepp EHj

## Co może przynieść Ci ulgę?
- Wypróbuj działanie ciepła lub zimna. Być może chłodny lub ciepły strumień wody przyniesie Twoim piersiom ulgę. 
- Odpoczywaj, nie wahaj się położyć do łóżka w ciągu dnia.
- Dużo pij. Polecamy soki, ciepłe napoje i pożywne smoothies.
- Jeśli czujesz ból, zażyj środek przeciwbólowy na bazie ibuprofenu lub – jeśli nie możesz – paracetamolu zgodnie z zaleceniami na ulotce.

Nie rezygnuj z karmienia. Przebywaj z dzieckiem w kontakcie skóra do skóry (pamiętając, by mogło ono swobodnie oddychać), a poziom oksytocyny w Twojej krwi wzrośnie, uruchamiając odruch prolaktynowy, czyli odruch wytwarzania pokarmu. Możesz odciągnąć nieco pokarmu ręcznie, na przykład pod ciepłym prysznicem, co nie sprawi, że nawał zniknie, ale pomoże na chwilę zmniejszyć napięcie w piersiach.

## Burza hormonów
W Twoim organizmie gwałtownie wzrasta nie tylko produkcja pokarmu, lecz także poziom hormonów, co sprawia, że możesz być wyjątkowo wrażliwa i skora do płaczu. To oksytocyna i prolaktyna (hormony odpowiedzialne za laktację) dają o sobie znać. Może być ciężko, jeśli karmisz na żądanie malucha, który bez przerwy domaga się piersi, jednak pamiętaj, że za kilka dni sytuacja się ustabilizuje. Tymczasem dbaj o siebie i skup się tylko na tym, co czeka Cię dzisiaj.

## To nie potrwa długo
Uczucie napięcia w piersiach nie będzie Ci towarzyszyć przez cały okres karmienia. Nawał pokarmu trwa zazwyczaj 1-2 doby. Potem piersi na powrót staną się miękkie, mimo że pozostaną pełne pokarmu.

## Niebezpieczne infekcje
Jeśli źle się czujesz, trzeba wykluczyć różnego typu infekcje, w tym infekcję dróg moczowych i macicy. Kiedy coś budzi Twój niepokój lub po prostu czujesz się chora, skontaktuj się z lekarzem.

## Zastój pokarmu
Zastój pokarmu może mieć podłoże bakteryjne, ale bywa też związany ze stanem zapalnym.

Infekcja bakteryjna może mieć swój początek, kiedy bakterie przedostają się do kanalików mlecznych – na przykład przez rankę na brodawce – i przyczyniają się do powstania stanu zapalnego.

Zapalenie piersi powstaje, kiedy kanaliki zostają przytkane tak, że mleko nie może przez nie swobodnie przepływać. Takie zatory mogą być odczuwalne jako guzki czy stwardnienia w piersi.  Zdarza się, że stan ten przemija samoczynnie, kiedy kanaliki udrażniają się podczas karmienia.

Objawy potrafią być bardzo uciążliwe. Obszar, w którym doszło do zatoru puchnie i czerwienieje, a karmienie sprawia ból. Często towarzyszy temu wysoka gorączka. Co charakterystyczne, objawy te pojawiają się nagle.

## Zebraliśmy dla Ciebie najważniejsze informacje dotyczące zastoju pokarmu.
Przyczyny zastoju pokarmu mogą być różne:

- Dziecko podczas ssania nie obejmuje ustami wystarczająco dużej części otoczki brodawki.
- Dziecko z jakiejś przyczyny ssie coraz słabiej (może to być spowodowane na przykład jego chorobą) lub odstępy między karmieniami są zbyt długie.
- Zbyt szybko odejmujesz dziecko od piersi.
- Nosisz zbyt obcisłe ubrania, zwłaszcza biustonosze.
- Wystąpiła długa przerwa w karmieniu, na przykład kiedy dziecko długo śpi.
- Stres, zmęczenie, ból, niepokój mogą zahamować wydzielanie oksytocyny, przez co zaburzony zostanie odruch prolaktynowy.

__Co możesz zrobić__
- Najważniejsze to ustalić przyczynę powstania zatoru, aby móc ją zlikwidować. Możliwe, że w dalszym kroku sytuację uda się opanować samodzielnie, jednak czasem trzeba szukać pomocy lekarskiej.
- Najlepszą terapią jest częste przystawianie dziecka do piersi, w której powstał zator. Spróbuj ułożyć maluszka tak, by miał podbródek blisko bolącego miejsca. Ostrożnie dotykaj tego obszaru palcami tak, jakbyś grała na pianinie lub delikatnie masuj ruchami skierowanymi ku brodawce, najlepiej w czasie, kiedy dziecko ssie.
- Jeżeli karmienie sprawia Ci ból, odciągaj pokarm ręcznie lub za pomocą laktatora. Pamiętaj przy tym, że dziecko zawsze jest w stanie wyssać z piersi więcej pokarmu niż nawet najlepszy laktator.
- Nie zapomnij, by przystawiać dziecko również do drugiej, zdrowej piersi.
- Jeśli ciepło przynosi Ci ulgę, rozgrzej piersi przed karmieniem za pomocą termoforu lub ciepłego ręcznika. 
- Możesz odciągać pokarm ręcznie podczas prysznica.
- Sporo odpoczywaj.
- Dużo pij.
- Zadbaj o spokój w swoim otoczeniu.
- Jeśli potrzebujesz, zażyj leki przeciwbólowe.

__Inne infekcje wymagające leczenia__
Ważne jest, by wykluczyć inne infekcje, wśród których najczęściej spotyka się infekcje dróg moczowych lub macicy. Jeżeli zachodzi podejrzenie ich wystąpienia, natychmiast poszukaj pomocy lekarskiej.

Pamiętaj, iż w razie jakichkolwiek problemów powinnaś skonsultować się ze specjalistą. Jeżeli jesteś w ciąży i masz objawy zastoju pokarmu, które utrzymują się ponad dwie doby, skontaktuj się z lekarzem. Jeśli zator powstanie już po zaprzestaniu karmienia piersią, również skorzystaj z pomocy medycznej.

Także w przypadku, gdy guzek lub stwardnienie na piersiach nie zniknie w przeciągu dwóch miesięcy, bezwzględnie skonsultuj się z lekarzem.

Przede wszystkim należy wprowadzić rozróżnienie między dwoma terminami: nawał i zastój pokarmu, gdyż...

Zastój pokarmu

getty-images-veiAFsB6qtU-unsplash-EDIT

Najczęstszą przyczyną bólu podczas karmienia piersią jest sytuacja, w której dziecko obejmuje ustami zbyt małą część otoczki brodawki lub kiedy znajduje się zbyt daleko od mamy. Położenie malucha może być przyczyną dyskomfortu również wtedy, gdy leży zbyt wysoko na Twoim ramieniu lub gdy jest trzymany zbyt blisko Twojego podbródka. Nawet po skorygowaniu tych potknięć ból nie minie od razu, gdyż – jeśli dziecko wcześniej źle trzymało brodawkę – mogły powstać na niej drobne ranki lub pęknięcia. Inną przyczyną nieprawidłowego ssania u dzieci może być krótkie wędzidełko języka.

## Karmienie nie powinno być bolesne
Nie ma powodu, dla którego karmienie miałoby sprawiać ból, zarówno na początku laktacji, jak i po jej rozkręceniu. Nieprzyzwyczajone do ssania brodawki mogą początkowo być bolesne, jednak z czasem piersi przyzwyczajają się i przestają boleć. Bądź tego świadoma i zaakceptuj to odczucie.

## Co robić, gdy karmienie mimo wszystko boli
- Zwróć uwagę, czy maluch otwiera szeroko usta, kiedy przystawiasz go do piersi. Nie spiesz się i trzymaj dziecko blisko swojego ciała. Jeśli Twoje dziecko nie otwiera buzi dostatecznie szeroko, poczekaj chwilę, aż zrobi to na maksimum swoich możliwości. 
- Jeżeli po przystawieniu malucha do piersi czujesz ból, powoli i ostrożnie zmień ustawienie dziecka. Często pomaga obniżenie, czyli przesunięcie go w stronę jego nóżek lub rozluźnienie Twoich ramion. Wówczas dziecko ssie jakby bardziej „od dołu”.
- Wyciśnij ręcznie nieco pokarmu przed i po karmieniu. Przed karmieniem ułatwi to maluszkowi uwolnienie mleka z piersi i umożliwi spokojniejsze ssanie. Po karmieniu kilka kropel mleka rozsmarowanych po brodawkach przyniesie Ci ukojenie.
- Wietrz piersi po karmieniu. Tlen podziała na nie leczniczo. Ostrożnie używaj maści do brodawek, gdyż blokują one dopływ powietrza do obolałych miejsc. Jeśli znajdziesz środek, który przynosi Ci ulgę, pamiętaj, by nie pozostawał na piersiach przez cały czas.
- Istnieją specjalne nakładki na piersi, zmniejszające nacisk, jaki wywiera się na brodawki. Takie akcesoria dla mam karmiących można nabyć w aptece.
- Kiedy dziecko zaczyna ssać, weź kilka głębokich oddechów i rozluźnij ramiona – zobaczysz, że potem będzie już z górki.
- Jeśli zmiana pozycji malucha nie wyeliminowała problemu bolesnych karmień, możesz spróbować użyć osłonek laktacyjnych, nakładek na piersi przypominających kształtem smoczki. Dzięki nim karmienie będzie mnie dotkliwe.
- Odciągaj pokarm ręcznie, by dać piersiom odpocząć.
- Skorzystaj z naszych porad z artykułu: „5 oznak prawidłowego karmienia piersią”.
- Skorzystaj z pomocy i wsparcia partnera, jeśli masz taką możliwoś

## Kiedy ból pojawia się w późniejszym czasie
- Może być oznaką infekcji bakteryjnej lub grzybiczej.
-> wymaga pomocy lekarskiej
- Jego przyczyny można upatrywać w małych, białych widocznych na brodawce kropkach, które niczym kryształki soli osadzają się w piersi, również w kanalikach, którymi napływa mleko.
-> wymaga pomocy lekarskiej
- Może być spowodowany niedokrwiennością, co objawia się białą barwą brodawek.
-> wymaga pomocy lekarskiej
- Warto przyjrzeć się wędzidełku dziecka – być może jest za krótkie.
-> skontaktuj się z pediatrą, który skieruje dziecko na zabieg podcięcia wędzidełka
- Jego przyczyną może być jeszcze coś innego.

## Kiedy dziecko gryzie
Kiedy maluch zaczyna ząbkować, może mu się zdarzyć wbić młode ząbki w Twoją brodawkę w chwili, w której się tego nie spodziewasz. Wówczas zapewne aż sykniesz z bólu. Powiedz wtedy głośno i wyraźnie „NIE” i odsuń dziecko na chwilę od piersi. Potem kontynuuj karmienie, powtarzając procedurę w razie potrzeby.

## Znajdź swój sposób
Wsłuchaj się w swoje ciało – jak czuje się podczas karmienia? Nie bój się próbować nowych rzeczy. Przetestuj wszystkie pozycje, poprawiając przy tym ułożenie dziecka tak długo, aż znajdziecie najwygodniejszą dla Was pozycję – taką, w której karmienie nie będzie bolało.
Jeśli zaś nic nie pomaga – zwróć się po pomoc do specjalisty.

Najczęstszą przyczyną bólu podczas karmienia piersią jest sytuacja, w której dziecko obejmuje ustami...

Kiedy karmienie sprawia ból

River-Birth-Story-131

W czasie karmienia piersią może się zdarzyć, że dziecko z jakiejś przyczyny odmawia piersi.

W pierwszej dobie może to mieć związek z tym, że maluch źle się czuje, wymiotuje lub po prostu zasypia. Zdrowe, urodzone o czasie dziecko jest w stanie przetrwać dobę, korzystając z zapasów zgromadzonych jeszcze z okresu życia płodowego. Wystarczy więc przebywać z maleństwem w kontakcie skóra do skóry (oczywiście dbając o to, by mogło ono swobodnie oddychać), ręcznie stymulować piersi i czekać.

2-4 doba to czas, kiedy do piersi napływa pokarm. Z tej przyczyny mogą być one twarde i napięte, co utrudnia maluchowi właściwe objęcie brodawki ustami. Dziecko potrzebuje teraz częstego karmienia, a Twoje piersi – stymulacji. Aby obniżyć w nich napięcie (i pomóc maluchowi właściwie się przystawić), możesz skorzystać z tzw. chwytu Cottermana.

Za problemy z przystawieniem noworodka do piersi mogą odpowiadać również niedojrzałe ruchy języka, który wędruje zbyt wysoko do góry, lub zbyt krótkie wędzidełko języka.

W wieku 2-3 miesięcy dziecko zaczyna interesować się otoczeniem. W związku z tym – nawet jeśli wcześniej nie miało problemów ze ssaniem – teraz nagle rozprasza się otaczającymi je dźwiękami i głosami. Dlatego maluch zaczyna co prawda ssać, ale odwraca głowę, gdy tylko usłyszy coś interesującego i całkowicie traci zainteresowanie posiłkiem.

Wiele dzieci nie lubi, gdy trzyma się im rękę za główką, dociskając do piersi – nawet jeśli nie ma w tym złych intencji. Wówczas może zdarzyć się, że dziecko odpycha się od piersi, bo chce samo decydować o tym, kiedy i jak porusza główką podczas posiłku. Spróbuj zatem trzymać malucha pod łopatkami.
Kiedy dziecko nie chce się przystawić, łatwo o frustrację, której może ulec zarówno mama, jak i dziecko, a nawet drugi z rodziców. Płacz dziecka ściska rodziców za serca i potrafi być naprawdę stresujący.

## Co można zrobić
- Od samego początku, kiedy maluch nie szuka piersi, przebywaj z nim jak najwięcej w kontakcie skóra do skóry, dbając o to, by miał drożny nosek.
- Odciągaj pokarm lub ręcznie stymuluj piersi, aby zwiększyć ilość pokarmu.
- Przystawiaj dziecko, gdy jest spokojne i nie czekaj, aż będzie bardzo głodne. Reaguj na wczesne sygnały świadczące o głodzie lub po prostu obudź malucha na posiłek.
- Stosuj technikę Cottermana (zob. obrazek powyżej).
- Wypróbuj różne pozycje do karmienia piersią, by znaleźć taką, która Wam odpowiada. Być może sprawdzi się pozycja leżąca, w której dziecko ma więcej swobody ruchu.
-  Zanim przystawisz dziecko do piersi, podaj mu nieco odciągniętego mleka z łyżeczki lub kubeczka. Dziecko uspokoi się, a potem spokojniej spróbuje chwycić pierś.
- Znajdź spokojne miejsce. Nawet jeśli dotąd mogłaś karmić gdziekolwiek, możesz teraz potrzebować ciszy i spokoju albo przyciemnionego światła. Zaplanuj zatem odpowiednie miejsce i czas na karmienie.
O czym warto pamiętać
- Zadbaj o spędzanie czasu z dzieckiem w spokojnej atmosferze, nawet kiedy dziecko jest najedzone i zadowolone. Przebywajcie w kontakcie skóra do skóry (pamiętając, by nosek nie był zatkany). Pamiętaj też o sobie – odpoczywaj i dużo pij.
- Pamiętaj, że dziecko musi jeść – podawaj odciągnięty pokarm z kubeczka, butelki czy łyżeczki, by nie było głodne.
- Stymuluj piersi, aby nie zabrakło w nich pokarmu. Odciągaj pokarm ręcznie lub za pomocą laktatora.

W czasie karmienia piersią może się zdarzyć, że dziecko z jakiejś przyczyny odmawia piersi.

Problemy z przystawieniem do piersi

RebeccaAnnWalshAppPix-24

Czasami rodzą się dzieci ze zbyt krótkim wędzidełkiem języka, co nie pozostaje bez wpływu na efektywność ssania. Jeżeli jest to źródło problemów z karmieniem, należy zwrócić się po pomoc do lekarza, który skieruje małego pacjenta na zabieg podcięcia wędzidełka.

__To, że źródłem problemów z karmieniem jest wędzidełko, poznasz, kiedy dziecko:__
- ma kłopot z objęciem brodawki ustami;
- zbyt często przełyka;
- wolno przybiera na wadze;
- ma nietypowy kształt języka (np. przypominający serce);
- denerwuje się podczas karmienia;
- często wypuszcza brodawkę z ust;
- wydaje „klikające” dźwięki podczas karmienia.

## Objawy u mamy
Jedną z najczęstszych oznak wskazujących na krótkie wędzidełko jest ból podczas karmienia piersią. Innymi symptomami, które może zaobserwować mama, są:

- obolałe brodawki;
- mało pokarmu mimo częstego i długiego karmienia;
- spłaszczone brodawki po karmieniu (kształtem przypominające pomadkę do ust);
- obkurczenie naczyń krwionośnych.

## Co możesz zrobić?
Krótkie wędzidełko języka to pozostałość po etapie życia płodowego. Nie pełni ono żadnej funkcji i bez problemu można je podciąć. Zabiegu może dokonać chirurg, stomatolog/chirurg stomatologiczny lub laryngolog, a stosowne skierowanie dostaniesz w swojej przychodni. 

## Na czym to polega
Przed zabiegiem dziecko powinno być najedzone. Następnie zostaje znieczulone pod językiem, a potem szybkim ruchem przecina się mu wędzidełko. Mały pacjent może płakać, a w jego ustach może pojawić się niewielka ilość krwi. 

Aby pocieszyć malucha po zabiegu, możesz natychmiast przystawić go do piersi. Czasem różnicę w jakości karmienia można zobaczyć natychmiast po frenotomii, jednak nieraz efekty dają się zauważyć dopiero po jakimś czasie, trzeba więc uzbroić się w cierpliwość.

Często dzieci nie odczuwają skutków podcięcia wędzidełka, jednak może się zdarzyć, że przez pierwszą dobę Twoje dziecko w miejscu zabiegu będzie doświadczało bólu. Jeżeli widzisz, że jest to dla niego dotkliwe, podaj mu środek przeciwbólowy zalecany przez pediatrę.

## Krótkie wędzidełko wargi
Podejrzewa się, że krótkie wędzidełko wargowe również może przyczyniać się do powstania problemów w karmieniu piersią. Również w takim przypadku można zastosować mało skomplikowany zabieg podcięcia, jednak nie ma jeszcze wystarczającej ilości badań naukowych potwierdzających jego wpływ na karmienie piersią.

Jeśli podejrzewasz, że Twoje dziecko ma krótkie wędzidełko
Problem ze ssaniem piersi nie musi być związany jedynie z krótkim wędzidełkiem, ale może mieć wiele przyczyn, takich jak niewłaściwe ułożenie dziecka przy piersi. Dlatego też w pierwszej kolejności skonsultuj swoje podejrzenia w przychodni lub poradni laktacyjnej. Być może zabieg wcale nie będzie potrzebny.

Czasami rodzą się dzieci ze zbyt krótkim wędzidełkiem języka, co nie pozostaje bez wpływu na efektyw...

Krótkie wędzidełko

korttungband_21319715

Masz wrażenie, że karmisz niemal bez przerwy? Zastanawiasz się, jak poradzić sobie w takiej sytuacji? Wszystko zależy od wieku dziecka. Rady dla rodziców noworodków będą w tej kwestii zupełnie inne niż w przypadku nieco starszych dzieci.

## Noworodek
W pierwszych dobach życia dziecko musi być karmione naprawdę często. Jego pożywieniem jest niedojrzałe mleko, czyli siara, której nawet znikome ilości zawierają wszystko, czego na tym etapie maluchowi potrzeba: przeciwciała, proteiny i inne niezbędne składniki odżywcze. Zdrowe, urodzone o czasie dzieci często przyjmują pierwszy posiłek tuż po porodzie, a potem zasypiają na dłuższą chwilę. Jednak po tym odpoczynku domagają się mleka przynajmniej osiem razy na dobę, a nierzadko zdarza się, że znacznie częściej.
Często apetyt maluchów rośnie wieczorem. Już w ciągu dnia spróbuj się na to przygotować: dużo odpoczywaj, jedz dobrze zbilansowane posiłki i dbaj o wystarczającą ilość płynów.

## Co robić?
- Przystawiaj dziecko do obu piersi naprzemiennie. Jeśli zdarzy mu się zasnąć podczas karmienia, po obudzeniu zaproponuj drugą pierś. Może się zdarzyć, że dziecko wypije mleko z „czterech piersi”. Jakim sposobem? Otóż możesz przystawić je najpierw do jednej, potem do drugiej piersi, a następnie zrobicie przerwę na zmianę pieluszki i znów wrócicie do pierwszej (jakby „trzeciej”) piersi. Na koniec zaś dziecko zapragnie jeszcze possać drugą („czwartą”) na dobry sen. Możesz potraktować to jako wystawną kolację z czterech dań.
- Kładź się często z dzieckiem w kontakcie skóra do skóry, pamiętając o tym, by miało ono drożne drogi oddechowe.
- Pamiętaj, że kiedy dziecko ssie, stymuluje piersi do pracy – im częściej ssie, tym więcej będzie mleka. Jeśli maluch mało ssie, mniej pokarmu będzie czekało na niego przy następnym karmieniu. Możesz wyobrazić sobie, że podczas ssania dziecko „zamawia” kolejny posiłek.

Większość rodziców obawia się, że dziecko może jeść zbyt mało. Jeżeli dziecko często ssie oraz zużywa kilka pieluszek dziennie, raczej nie ma problemów z brzuszkiem. Młoda mama musi po prostu trzymać maleństwo przy piersi, odpoczywać i dużo pić, a poza tym skupiać się na doświadczaniu bliskości ze swoim dzieckiem i kontrolować, jak przebiega każde karmienie.

## O czym warto pamiętać?
Kiedy masz poczucie, że cała Twoja aktywność sprowadza się do karmienia dziecka, pomyśl, że to tylko pewien etap. Z czasem liczba karmień ulegnie zmniejszeniu, a Wy wypracujecie sobie własne zwyczaje. To tylko okres przejściowy, kilka dni, może tydzień, kiedy dziecko musi jeść tak często (choć oczywiście dzieci są różne). Wkrótce laktacja ustabilizuje się na poziomie odpowiadającym zapotrzebowaniu malucha.

## Karmienie a poczucie bliskości
Dziecko chce spędzać z rodzicami jak najwięcej czasu. Pora karmienia to dla niego czas doświadczania Twojej bliskości i poczucia bezpieczeństwa. Jeszcze tak niedawno maluszek mieszkał w Twoim ciele. To naturalne, że również po porodzie będzie potrzebował być blisko Ciebie. Już teraz możesz spróbować zamotać maleństwo w chustę, w której będzie ono czuło Twoją bliskość, a Ty zyskasz wolne ręce.

## Nieco starsze dziecko
Kiedy dziecko nieco podrośnie, a Ty nadal masz wrażenie, że je zbyt często, zaobserwuj, jak zachowuje się maluch podczas karmienia. Czy aktywnie ssie? A może tylko leży sobie przy cycusiu, pociągając od czasu do czasu albo wręcz ucina sobie drzemkę z brodawką w ustach? Cóż, nie jest to nic niezwykłego. Jeśli jednak mały leniuszek jest znów głodny niedługo po zakończeniu takiej sesji, możesz skrócić czas, który spędza przy piersi. Spróbuj zachęcić go, by wykorzystał go na aktywne ssanie, w tym celu możesz budzić go przy zmianie piersi, nawet jeśli wówczas zje posiłek z „czterech piersi”. 

## Co robić?
Kiedy dziecko przysypia przy piersi, budź je, wsuwając palec w jego dłoń (odruch chwytania i ssania często idą w parze), aby kontynuowało posiłek. Pozwól mu jednak robić sobie małe przerwy podczas jedzenia i nie odstawiaj go zbyt pochopnie. Jeśli odstawisz maluszka, a on obudzi się i da znać, że potrzebuje jeszcze possać, kontynuuj karmienie. Z tego powodu nie nastawiaj się na to, że zbliża się koniec danego karmienia. Jeśli skupisz myśli na tym, że zaraz coś zjesz albo weźmiesz prysznic, będzie Ci trudniej po raz kolejny przystawić dziecko do piersi. Spróbuj skupić się na karmieniu, a dopiero gdy maluch będzie najedzony, wróć do swoich planów.

Masz wrażenie, że karmisz niemal bez przerwy? Zastanawiasz się, jak poradzić sobie w takiej sytuacji...

Pomocy! Nic nie robię, tylko karmię

Detroit-birth-photography-HannahS (268)

Żółtaczka fizjologiczna najczęściej jest diagnozowana u noworodków jeszcze na oddziale położniczym. Może się jednak zdarzyć, iż jej objawy będą widoczne dopiero po wypisie do domu, dlatego jeszcze w szpitalu powinniście zostać poinformowani o naturze i symptomach tej przypadłości.

## Zażółcenie ciała i zmęczenie
Na co więc zwrócić uwagę? Przede wszystkim należy obserwować, czy skóra malucha nie robi się żółta oraz czy nie zmienia się barwa białek oczu. Symptomatyczna dla żółtaczki fizjologicznej jest także nadmierna ospałość, wskutek czego dziecko śpi coraz dłużej, zasypia przy piersi i ssie z coraz mniejszą intensywnością. Jeżeli zauważysz te objawy, natychmiast skontaktuj się z pediatrą. 

## Wpływ na karmienie
Dzieci dotknięte żółtaczką są bardziej zmęczone, co nie pozostaje bez wpływu na ilość spożywanego pokarmu. Nie wahaj się budzić malucha na karmienie, często przystawiaj do piersi i zwracaj baczną uwagę na to, czy ssie efektywnie. Jeśli dziecko zaśnie przed końcem karmienia, możesz je nieco rozbudzić zmianą pieluszki, po czym przystawić do drugiej piersi.

Żółtaczka fizjologiczna najczęściej jest diagnozowana u noworodków jeszcze na oddziale położniczym. ...

Żółtaczka fizjologiczna

baby-feet-899436 1280

Młodzi rodzice często niepokoją się, czy matka ma wystarczającą dla dziecka ilość pokarmu, zwłaszcza jeśli maluch bez przerwy domaga się piersi. Przyczyną niepokoju jest niemożność stwierdzenia, ile mleka dziecko tak naprawdę zjada. Byłoby łatwiej, gdyby natura wyposażyła kobiety w przezroczyste piersi z zaznaczoną miarką objętości. O tym można jednak niestety tylko pomarzyć.

Po czym poznać, że laktacja ustabilizowała się na właściwym poziomie?
Oto oznaki, po których można poznać, że dziecko spożywa wystarczającą ilość pokarmu:
- szeroko otwiera usta podczas ssania;
- ssie aktywnie oraz miarowo, robiąc niewielkie przerwy;
- leży z podbródkiem zbliżonym do piersi i niezatkanym noskiem;
- w widoczny sposób połyka;
- leży blisko Ciebie;
- jest zadowolone i aktywne po karmieniu (nawet jeśli po niedługim czasie znów żąda piersi);
- zużywa przynajmniej 8 pieluszek dziennie.

Obserwuj także siebie: jeśli karmienie nie budzi w Tobie niepokoju, a wygląd brodawek nie ulega zmianie, możesz podejrzewać, że laktacja funkcjonuje, jak należy.

## Co możesz zrobić
Na ilość wytwarzanego przez Twoje ciało pokarmu wpływa również to, jak o siebie dbasz. Warto zatem pamiętać o kilku rzeczach:

- Zadbaj o kontakt skóra do skóry, pamiętając o tym, by dziecko nie miało zatkanego noska. Karmienie niech odbywa się na żądanie, nawet jeśli na początku będziesz miała wrażenie, iż karmisz non stop. W ten sposób dasz ciału sygnał, że zapotrzebowanie na pokarm jest większe. Im więcej karmisz, tym więcej mleka w piersiach. Oferuj dziecku 2-4 piersi na posiłek, poprzez wielokrotne przystawianie raz do jednej, raz do drugiej.
- Dużo pij. Zaopatrz lodówkę w świeżo wyciskane soki i pożywne smoothies, aby Twój organizm miał energię do produkcji mleka. Podczas karmienia zawsze miej pod ręką coś do picia. 
- Dużo odpoczywaj. Wykorzystaj chwile w ciągu dnia, gdy maluch ucina sobie drzemkę i wskocz do łóżka, nie zapominając o zasłonięciu okien i wyciszeniu telefonu. Wypoczęte ciało wytworzy więcej pokarmu, no i będziesz miała więcej siły na nocne karmienia. Masz prawo odczuwać deficyt snu, którego przecież brakowało Ci już pod koniec ciąży i podczas pobytu w szpitalu.
- Podczas karmienia uciskaj lekko piersi, ostrożnie wspomagając wysiłki malucha.
- Nie wahaj się skorzystać z pomocy położnej lub doradcy laktacyjnego, jeżeli odczuwasz taką potrzebę.

## System wspomagający karmienie
W ocenie, czy dana ilość pokarmu wystarcza dziecku, mogą pomóc nasze wskazówki, obserwacja zachowania malucha przy piersi oraz rozmowa z położną lub pediatrą. Jeżeli istnieje obawa, że ilość pokarmu jest niewystarczająca, można skorzystać z tzw. zestawu do karmienia zastępczego SNS. Składa się on z butelki na mleko zawieszanej na szyi oraz cienkiej rurki, której ujście znajduje się tuż przy brodawce. Dziecko ssie wówczas pierś, a dodatkowo rurką spływa mu do buzi pokarm (odciągnięty przez Ciebie lub mieszanka mleczna) z butelki. W ten sposób nie tylko na pewno otrzymuje odpowiednio dużo mleka, ale i ssaniem stymuluje pierś do zwiększonej produkcji, dzięki czemu z czasem można zrezygnować z tej formy wsparcia.  

Zestaw taki można nabyć w aptece (wraz z instrukcją stosowania) oraz wypróbować samodzielnie.

*Wskazówka!* Jeżeli nie uda Ci się zastosować zestawu SNS podczas karmienia lub nie czujesz się z nim komfortowo, odłóż go na bok i spokojnie przystaw maluszka do piersi. Najwyżej spróbujesz jeszcze raz przy kolejnym karmieniu.

*Uwaga!* Jeżeli zauważysz, że skóra dziecka jest zażółcona, a maluch jest ospały i szybko zasypia przy piersi, skontaktuj się z pediatrą, gdyż jest to symptomatyczne dla żółtaczki. 

Młodzi rodzice często niepokoją się, czy matka ma wystarczającą dla dziecka ilość pokarmu, zwłaszcza...

Mam za mało mleka

9-Short-Months-Birth-Center-Verlillian (115 of 127)

Nasi eksperci mają wiedzę i doświadczenie, dzięki którym dostarczą Wam najlepszych informacji na temat ciąży, połogu i pierwszych 2 lat życia dziecka.

Drużyna ekspertów Preglife

Ciąża dzieli się na 4 trymestry. Pierwsze 3 obejmują czas, kiedy dziecko jest w łonie matki, a 4 to czas, kiedy maluszek jest już na świecie. Dowiedz się więcej o każdym z tych etapów.

Śledź rozwój swojego dziecka tydzień po tygodniu i dowiedz się wszystkiego na temat zmian, jakie zachodzą w Twoim ciele (lub ciele Twojej partnerki).

Jeśli masz pytania, sugestie lub reklamacje, prześlij nam e-mail, a odpowiemy w ciągu 2-5 dni roboczych. Jeśli aplikacja sprawia kłopoty, nie zapomnij napisać, na jakim urządzeniu z niej korzystasz, jaki masz system operacyjny oraz którą wersję aplikacji. Ważne też, czy masz konto użytkownika.

Firma

Wybór innego regionu spowoduje zmianę języka oraz zawartości aplikacji Preglife.

Zmień region

Dobry research i informacje w 100% bazujące na faktach to nasz główny cel. Poznaj umysły, które stoją za naszą aplikacją i tekstami.

Autorzy - Preglife

Kontakt - Preglife

FAQ - Preglife

Preglife to numer jeden wśród aplikacji ciążowych w Skandynawii. Wybierają ją też tysiące użytkowników w Europie i Stanach Zjednoczonych. Ciąża to poważna sprawa. Czekają Was prawdopodobnie wzloty i upadki. Jednego jednak możecie być pewni: Preglife będzie towarzyszył Wam na dobre i na złe. Z naszą aplikacją poczujesz się bezpiecznie, znajdziesz w niej rzetelne artykuły oparte na badaniach naukowych, bez tematów tabu. Dzięki temu kolejne etapy ciąży pokonasz z dumnie podniesionym czołem i pokojem w sercu.

Śledź przebieg ciąży & rozwój dziecka

Wyniki wyszukiwania

Trymestr 1-4 - oto, czego się po nich spodziewać - Preglife

Ciąża tydzień po tygodniu

Wszystkie trymestry

Czy już zdecydowałaś czy będziesz karmić piersią? A może dalej nie jesteś pewna? W każdym razie warto o tym pomyśleć podczas ciąży. Dlatego zgromadziliśmy tu informacje, które dobrze jest wiedzieć.

Przygotowanie do karmienia piersią

Zebraliśmy tu wszystkie infromacje i rady, abyś zdobyła jak najlepszą wiedzę, jak może wyglądać pierwszy raz i co możesz zrobić, abyś zaczęła karmić piersią w najlepszy sposób.

Pierwszy raz po

Tutaj przyjrzymy się pozycjom podczas karmieniu piersią, jak ważny jest kontakt z dzieckiem i o czym pomyśleć, jeśli jest jeszcze starsze dziecko w rodzinie. Wszystko po to, żebyś karmiła piersią bez problemów.

Kiedy laktacja nie sprawia problemów

Istnieje mnóstwo powodów, by przestać karmić piersią, czy to z własnej woli, czy z przyczyn niezależnych. Jak to zrobić? Tu znajdziesz wskazówki.

Zakończenie karmienia piersią

Wiedza o tym, jak działa karmienie piersią może być cenna dla matki. Jako ojciec/ współrodzic/partner lub osoba bliska matce, znajdziesz tu wskazówki, które pomogą ci jeszcze lepiej ją wspierać.

Dla taty/współrodzica

– Elisabeth Hjärtmyr
W dzisiejszych czasach jest dużo informacji o karmieniu piersią. Korzystając z nich, chcemy cię wspierać w aktywnych wyborach dotyczących karmienia piersią, jak i innych kwestii.

Poradnik laktacyjny

Okres poporodowy

Opieka nad noworodkiem

Dziecięce dolegliwości

Prawidłowy rozwój dziecka

Tutaj zebrano artykuły o rodzicielstwie i dziecku w wieku 0-24 miesięcy.

Dziecko 0-24 mies

Witaj w świecie fotelików samochodowych!
Proces zakupu swojego pierwszego fotelika nie zawsze jest łatwy. Poza kwestią regulacji prawnych, wyników testów, kompatybilości z autem każdy ma równiez swoje osobiste preferencje. Mając to na uwadze stworzyliśmy poradnik, który pomoże ci znaleźć swoją ścieżkę w tej fotelikowej dżungli. Foteliki samochodowe to sprzęty chroniące życie i zdrowie, chcielibyśmy pomóc ci wybrać najbardziej optymalne rozwiązanie. 